epidsbo12

Koliko je zastupljen rak u Subotici i Severno-bačkom okrugu?

Maligne bolesti predstavljaju ozbiljan javno-zdravstveni problem u Srbiji, ali i svuda u svetu. Prema podacima zdravstveno-mortalitetne statistike maligne bolesti su drugi vodeći uzrok smrti u Srbiji već decenijama unazad. Registra za rak Zavoda za javno zdravlje Subotica postoji od 2006. godine. Kontinuirno se prikupljaju podaci, kontrolišu i evidentiraju o svim osobama iz Severnobačkog okruga koje su obolele i umrle od nekog oblika raka.
Tokom Nedelje prevencije raka grlića materice Centar za prevenciju i kontrolu bolesti i Centar za promociju zdravlja analizirali su podatke Registra za rak sa ciljem praćenja vodećih uzroka oboljevanja i umiranja od raka kod muškaraca i žena. Analiziran je period od 2006. do 2009. godine, a rezultati su prikazani grafički.
Prema podacima registra za rak Zavoda za javno zdravlje Subotica muškarci su u celom posmatranom periodu najviše obolevali od raka pluća i bronha. Procentualna zastupljenost u odnosu na ukupan broj obolelih od raka se kretala od 21% (u 2009. godini) do 31% (u 2006. godini). Stope incidencije su se kretale u rasponu od 185/100 000 muškaraca u 2006. godini do 135/100 000 u 2009. godini. U odnos na stope u Evropi???
Drugi najčešći rak kod muškaraca je kolon i rektum sa stopom od 103/100 000 u poslednjoj posmatranoj godini. Na trećem mestu je prostata sa stopom 79/100 000. Potom slede rak mokraćnе bešike i pankreasa sa stopama 45,3/100 000 i 33,4/100 000.
Žene su u celom posmatranom periodu najčešće obolevale od raka dojke koji čini četvrtinu malignih bolesti kod žena. Stope incidencije su u 2009. godini 126,8/100 000 žena.
Drugi najčešći rak kod žena je kolon i rektum sa stopom od 70,5/100 000 u poslednjoj posmatranoj godini. Na trećem mestu je rak pluća i bronha sa stopom 53,3/100 000. Potom slede rak grlića materice i tela materice sa stopama 27,2/100 000 i 19,1/100 000. Rak jajnika je u 2006. godini bio na petom mestu po učestalosti sa stopom od 23,6/100 000.
Prema podacima registra za rak muškarci su u celom posmatranom periodu najviše umirali od raka pluća i bronha, koji je činio trećinu umrlih muškaraca od malignih bolesti, a stopa mortaliteta u poslednjoj posmatranoj godini je 120,3/100 000. Drugi najčešći rak od kog su umirali muškarci je rak kolona i rektuma, a potom rak prostate, pankreasa i želudca.
Žene su u celom posmatranom periodu najviše umirale od raka dojke, sa stopom od 51,3/100 000 žena. Registruje se blagi porast žena umrlihod raka pluća i raka debelog creva, koji su na drugom i trećem mestu po učestalosti umiranja. Na četvrtom i petom mestu se smenjuju rak pankreasa, grlića materice, želuca i jajnika.

Stope obolevanja od svih malignih bolesti u posmatranom periodu su niže u odnosu na Evropski region. Međutim, broj umrlih od raka svih lokalizacija je u porastu, a po stopama mortaliteta Srbija se nalazi na neslavnom trećem mestu u Evropskom regionu.

Vodeći uzroci obolevanja od raka kod muškaraca SBO u periodu 2006.-2009. godina

Vodeći uzroci obolevanja od raka kod žena SBO u periodu 2006.-2009. godina

Vodeći uzroci umiranja od raka kod muškaraca SBO u periodu 2006.-2009. godina

Vodeći uzroci umiranja od raka kod žena SBO u periodu 2006.-2009. godina

Kod žena je rak grlića materice u celom posmatranom periodu na četvrtom mestu vodećih uzroka oboljevanja od raka. Stope od 27/100 000 žena su još značajno više u odnosu na EU i Evropu, gde su u većini zemalja niže od 8/100 000 žena.

Nedopustivo je visok i mortalitet od raka grlića materice, sa stopama od 15,1/100 000 žena. Kada se u ranoj fazi dijagnostikuje ova bolest, zahvaljujući značajnim dostignućima medicine, ogromne su mogućnosti za izlečenje i povratak u normalan, kvalitetan i dug život. Stoga je važno da svaka žena redovno ide na pregled kod ginekologa i da se odazove na skrining pregled (PAPA test). I od vas zavisi!

Broj obolelih i umrlih žena od raka grlića materice u SBO u periodu 2006-2010 godina